ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΥΓΕΙΑ, ΔΙΑΤΡΟΦΗ, ΔΙΑΙΤΕΣ
ΤΟ ΚΑΤΑ HERO GOURMET ΛΕΞΙΚΟ (ΤΟΜΟΣ ΙΙ)

 

Β=Βάρος/Βουλημία, Γ=Γυμναστήριο, Δ=Δίαιτα
Το τρίδυμο της κατάθλιψης
Όλα άρχισαν πριν 26 χρόνια, όταν γεννήθηκα. Όχι, πιο πίσω, όταν γεννήθηκε η μάνα μου και ο πατέρας μου. Όχι, πιο παλιά, όταν γεννήθηκε ο πρώτος υπέρβαρος σε μια από τις δύο οικογένειες. Αυτό που προσπαθώ να σας πω είναι ότι είναι γενετικό το πρόβλημα, δεν φταίω εγώ. Σας έπεισα; Όχι; Φτου γαμώτο. Κι όμως, είναι αλήθεια. Έχω κληρονομήσει όλες τις ασθένειες και από τις δύο οικογένειες, γιατί να μην έχω πάρει και την τάση προς «βοδίαση»; [και επίσης και κανα χωράφι παραπάνω] Γι’αυτό σας λέω, όλα άρχισαν την αποφράδα κείνη μέρα του σωτηρίου έτους 1629. Όλες μου οι επλίδες έχουν εναποτεθεί πλέον στη γενετική.

Μέχρι τη Δευτέρα Δημοτικού ήμουν μια χαρά. Μετά, σύμφωνα με τη μάνα μου, με έπιασαν οι ζήλιες για τον αδερφό μου και το έριξα στο φαΐ. Εγώ νομίζω ότι απλά ξύπνησε το τέρας μέσα μου κι από τότε προσπαθώ να το κοιμήσω. Δεν πεινάω εγώ συνέχεια, αυτό γκρινιάζει και πρέπει να το ταΐζω, τι να κάνω. Μετά μπήκα στην εφηβεία. Στο τέρας προστέθηκαν και χίλια μύρια όσα ακόμα προβλήματα. Και κιλά επίσης. Πάντα ένιωθα χοντρή. Με τα σημερινά μου δεδομένα, τότε ήμουν απλώς με μερικά περιττά κιλά. Τελειώνοντας το Λύκειο, έκανα το θανάσιμο λάθος να ακούσω τον τότε φίλο μου που μου είπε να κάνω δίαιτα. Βασικά, μετά από κάποιες λιποθυμικές τάσεις, ανακαλύψαμε (όλοι μαζί, οικογενειακώς) ότι διαθέτωμεν ορμονολογικά προβλήματα. Πήγαμε σε ενδοκρινολόγο, η οποία εκτός των 500 χαπιών την ημέρα, συνέστησε και απώλεια βάρους. Ε, τι να κάνω, να πάω κόντρα στην επιστήμη; Με καλωδίωσε, μου μέτρησε μάζα σώματος, ποσοστό λίπους, βάρος, ύψος, μεταβολισμό, το μέγεθος της πλατυποδίας μου (αμελητέο), και απεφάνθη ότι η τάδε εβδομαδιαία διατροφή θα μου αφαιρούσε 800 γραμμάρια την εβδομάδα, ήτοι περί τα 3 κιλά το μήνα. Αμ δε.

Η πρώτη μου επαφή με δίαιτες ήταν τη δεκαετία του 80 όταν η μάνα μου αποφάσισε να χάσει κι αυτή τα περιττά της κιλά. Πήγε στα Weight Watchers. Μια φορά που κάποιος την πήρε τηλέφωνο και έλειπε, η γιαγιά μου είπε ότι «έχει πάει στα Γουτς Γουτς» -συνειρμός με τα γουρούνια; ποιος ξέρει, έχει μείνει οικογενειακό ανέκδοτο. Μια μέρα με πήρε κι εμένα μαζί της (μάλλον για να ξέρω τι θα τραβήξω στο μέλλον). Εγώ δεν ήθελα να πάω, ήταν Δευτέρα και είχε τον Νιλς Χόλγκερσον, αλλά δεν γινόταν διαφορετικά. Το πρώτο σοκ ήταν όταν είδα όλους αυτούς τους χοντρούς μαζεμένους, μετά που είδα και τον θείο μου μεταξύ τους («γιατί μου το κρύψατε;»). Μετά, κατά τη διάρκεια της motivational ομιλίας μιας κυριούλας, εγώ –κοιτώντας στον τοίχο την υπερμεγέθη φωτογραφία της ιδρύτριας- είπα ελαφρώς δυνατά: «Μαμά, έτσι θα γίνεις, σαν την κυρία στη φωτογραφία;». Εννοούσα αν θα γίνει έτσι χάλια, γιατί ήταν σαν σκελετός. Όλη η αίθουσα γέλασε και μετά όλοι με τσιμπούσαν στο μάγουλο. Αποφάσισα να μην ξαναπάω, όχι μόνο έχανα τον Νιλς, αλλά μου πρηζόταν και το μάγουλο. Το μόνο που μας έμεινε από κείνη την εμπειρία ήταν η ζυγαριά που ακόμα χρησιμοποιώ για να ζυγίζω ποσότητες κάθε που κάνω δίαιτα.

Όταν πήγα λοιπόν κι εγώ με τη σειρά μου να κάνω τη δίαιτα, επιστράτευσα την εν λόγω ζυγαριά, μέτραγα μετά τρέλας τις θερμίδες που έτρωγα, πρόσεχα πάρα πολύ, ξέρετε, τα κλασσικά όταν πρωτοξεκινάς δίαιτα, που έχεις κουράγιο και αποφασιστικότητα.
Αλλά τα 3 κιλά τον μήνα δεν έφευγαν. 1-2 και πολύ ήταν. Η γιατρός δεν με πίστευε όταν της είπα ότι τρώω και λιγότερο (μου έδινε τα γραμμάρια του κρέατος μαγειρεμένα, εγώ τα μετρούσα σε ωμό κρέας, άρα έτρωγα πιο λίγο). Τσιμπάς, μου λέει. Όχι, της λέω εγώ.
Τελοσπάντων, μετά κόπων και βασάνων, και μετά από 1 χρόνο κι όχι 6 μήνες που ήταν ο στόχος, έχασα τα 10 κιλά που ήθελα. Ω τι χαρά. Και βέβαια, μες στη χαρά επάνω, αδιαφόρησα πλήρως για τις συμβουλές της γιατρού περί τριδύμου επιτυχίας «δίαιτα, συντήρηση, διατήρηση».
Για όποιον δεν ξέρει, αφού χάσεις τα κιλά, περνάς μια περίοδο που κάνεις συντήρηση, όπου και σταδιακά περνάς σε νορμάλ διατροφή, και μετά έρχεται η διατήρηση, όπου φροντίζεις να μην ξαναπάρεις τα κιλά που έχασες. Και τι συμβαίνει άμα δεν ακούς τη γιατρό σου; Ξαναπάς μετά από 2 χρόνια με τα υπερδιπλάσια κιλά προς απώλεια.

Αυτή τη φορά, μιας και είδε και αποείδε η κακομοίρα με την πλήρη άρνηση του οργανισμού μου να αποχωριστεί τα παιδιά του, παρά τις απέλπιδες προσπάθειές μου, μου έδωσε και κάτι λιποδιαλυτικά χάπια. Xenical, για όποιον ενδιαφέρεται. Κάνουν δουλειά, σοβαρά, απλά πρέπει να προσέχεις πότε τα παίρνεις. Κι απλά θα πρέπει να δουλεύεις σαν το σκυλί για να τα πληρώσεις, μιας και είναι πανάκριβα και το ΙΚΑ δεν τα γράφει (ου ρε).
Η δεύτερη αυτή φορά ήταν πιο οδυνηρή από την πρώτη. Χρυσός κανόνας στη δίαιτα: όσο πιο πολλά κιλά έχεις να χάσεις, τόσο πιο γρήγορα χάνεις στην αρχή και τόσο πιο βασανιστικά αργά στην συνέχεια, με αποτέλεσμα να χάνεις το κουράγιο σου πολύ πιο εύκολα.
Το κουράγιο και η υποστήριξη από το περιβάλλον είναι επίσης πολύ σημαντικά. Δεν θα ξεχάσω την πρώτη μέρα που γύρισα από τη γιατρό και ο πατέρας μου είχε φέρει ένα ταψί γαλακτομπούρεκο. Ρίξαμε έναν καυγά τρικούβερτο «δεν υπάρχει συμπαράσταση» - «κι επειδή εσύ κάνεις δίαιτα δεν θα τρώμε εμείς;» - «ας το έτρωγες στο γραφείο, ας έπαιρνες 3 κομμάτια να φάτε, το ταψί ολόκληρο τι το ήθελες» και άλλα τέτοια έμορφα. Η αλήθεια είναι ότι δεν γίνεται να αναγκάσεις ολόκληρη την οικογένεια σε δίαιτα (παρεκτός κι αν είσαι εσύ η μαγείρισσα, χεχε), αλλά πρέπει να υπάρχει κατανόηση και συμπαράσταση κι από μέρους των υπολοίπων και να μην φέρνουν πειρασμούς μες στο σπίτι.
Δυσκολεύεσαι που δυσκολεύεσαι να ΜΗΝ αγοράσεις την τυρόπιτα στη σχολή, να ΜΗΝ φας λίγο παραπάνω από το φαγητό σου, να ΜΗΝ τσιμπίσεις από το φαγητό των άλλων, δεν χρειάζεσαι και σοκολάτες, ξηρούς καρπούς, τσουρέκια, να τριγυρίζουν γύρω από τη μύτη σου. Και μπορεί και να χρειαστεί κανείς ψυχολογική υποστήριξη από ειδικούς. Δεν το δοκίμασα, αλλά αυτό γιατί ντρεπόμουν, όχι γιατί δεν ήθελα.

Το χειρότερο όταν κάνεις δίαιτα είναι οι έξοδοι. Για να πιείς μια μπύρα το βράδυ, πρέπει να έχεις κάνει τους άπειρους υπολογισμούς για το τι θα φας όλη μέρα ώστε να μην διαταράξεις την θερμιδική ισορροπία σου. Και να μην συζητήσουμε άμα βγεις για φαγητό. Εσύ σαν το πρόβατο με τη σαλάτα σου και το περιέ σου και οι λοιποί με τα κοψίδια τους και το κρασί τους. Άσε που οι σερβιτόροι σε κοιτούν υποτιμητικά (τους ξένους, ρε γύφτοι, όταν παίρνουν μια χωριάτικη στη μέση για γεύμα, γιατί δεν τους κοιτάτε υποτιμητικά;). Σε γενέθλια τα ίδια. Στα δικά σου γενέθλια τα ίδια. Χριστούγεννα - Πάσχα γίνονται ο εφιάλτης σου. Αποφασίζεις να μην βγαίνεις για να γλυτώσεις τους πειρασμούς, αλλά πέφτεις σε βαρεμάρα και τρως. Φαύλος κύκλος.

Τελοσπάντων, και πάλι, μετά πολλών κόπων κι ακόμα περισσότερων βασάνων, έχασα όλα τα κιλά που ήθελα, μετά από 2 χρόνια σκληρής προσπάθειας.
Η εξόρμηση στα μαγαζιά απαραίτητη. Δυστυχώς, τα μαγαζιά είχαν αποφασίσει ότι θα αλλάξουν τα μεγέθη τους. Το L που μέχρι πρότεινος μου έκανε, τώρα ήταν στενό και χρειαζόμουν XL. Να χέσω τις πολιτικές σας (του μαγαζιού). Πάλι σκατά ένιωθα. Αλλά δεν πτοήθηκα. Βγήκα στην παραλία.

Το επόμενο καλοκαίρι όμως δεν βγήκα. Μέσα σε έναν χρόνο είχα ξαναπάρει όλα τα κιλά που έχασα και κάτι παραπάνω. Αν το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού, το τρις εξαμαρτείν τι λέει για τη διανοητική μου κατάσταση; Είχα ανακαλύψει, αφού οι μικροβιολόγοι μού είχαν στραγγίξει το αίμα από τις φλέβες, ότι ο οργανισμός μου δεν μπορούσε να διασπάσει το άμυλο, βλέπε ψωμί, μακαρόνια, ρύζι και δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο. Έλα όμως που αν δεν λάβω τη δόση μου κάθε μέρα νιώθω λειψή.

Την απόφαση να ξανακάνω δίαιτα την πήρα μια μέρα μέσα σε ένα δοκιμαστήριο, όπου αφενός ίδρωνα για να χωρέσω στο XL, αφετέρου οι 2 πωλήτριες απ’έξω είχαν τον εξής διάλογο: «Είμαι 56 κιλά και θέλω να χάσω 3 για να μπορώ να πιω στις διακοπές με την άνεσή μου» - «Κι εγώ είμαι 55 και θέλω να χάσω 2-3 γιατί πήρα ένα μπικίνι με κορδονάκια και δεν θέλω να με ''πατάνε''». Αυτοί είναι στόχοι στη ζωή, σκέφτηκα, βγήκα από το δοκιμαστήριο, πήγα σπίτι και σχημάτισα τον αριθμό της ενδοκρινολόγου. Με μεγάλη ντροπή και κομμένα πόδια πήγα για 3η φορά στη γιατρό. Η κακομοίρα απογοητεύτηκε από την κατάντια μου και το χάλι μου. «Θα πας γυμναστήριο» διέταξε. Και τις άλλες φορές διέταζε, αλλά είχα φουλ τάιμ σχολή. Κι όταν λέμε φουλ τάιμ, δεν εννοούμε το «αν αποφασίσω να παρακολουθώ κάθε μάθημα, δεν θα κάνω τίποτε άλλο μες στη βδομάδα». Εγώ με τα εργαστήρια κάθε μέρα δεν είχα επιλογή. Αλλά τώρα δεν είχα πια τη δικαιολογία της σχολής.

Οπότε και, μετά την απαραίτητη έρευνα αγοράς, πήγα σε ένα γυμναστήριο κοντά στο σπίτι μου, όχι κάτι εξτραβαγκάν, με πισίνες και τζακούζια και τένις και δε συμμαζεύεται, όχι μωρέ, ένα απλό συνοικιακό, με τα απαραίτητα όργανα. Πήγαινα πρωί, όχι γιατί είχα καμία κάψα να σηκώνομαι πρωινιάτικα, αλλά γιατί ντρεπόμουν να πάω απόγευμα που είχε κόσμο. Χτυπιόμουν στο ποδήλατο και στον διάδρομο (αναερόβια γυμναστική για να καούν τα λίπη) επί 1 ώρα, γινόμουν λες και είχα μπει στο πλυντήριο, μούσκεμα, και μετά όργανα για σύσφιξη-τόνωση, όπερ μεθερμηνευόμενο, πολλές επαναλήψεις με χαμηλά βάρη. Καλή φάση ήταν, δεν μπορώ να πω, πόντοι χάνονταν εν ριπή οφθαλμού, ο δείκτης μάζας σώματος όδευε για πρώτη φορά προς το φυσιολογικό, τα κιλά έπεφταν πιο εύκολα (όταν λέμε πιο εύκολα, στη δική μου περίπτωση εννοούμε με σχετικά φυσιολογικούς ρυθμούς, όχι κάτι εξωφρενικό). Αλλά έχανα 2 ½ ώρες από τη ζωή μου 4 φορές την εβδομάδα, γύρναγα σπίτι μου πτώμα και δεν μπορούσα να σηκώσω ούτε το πόδι μου, για να μην αναφέρω το overdose που είχα πάθει από Τσαλίκη, Βίσση και Γιαγκούση (ο γυμναστής είχε μια ιδιαίτερη προτίμηση βλέπετε, και τους είχα εμπεδώσει).

Μετά από 9 μήνες γυμναστηρίου, 2 ½ χρόνων δίαιτας-κλάματος και στέρησης είχα χάσει τα περισσότερα κιλά. Χριστέ μου, τι ευτυχία! Ξανά εξορμήσεις στα μαγαζιά, όσο βαρετό κι αν το βρίσκω.
Και μετά ήρθε η Αγγλία, η κατάθλιψη, τα προβλήματα, η συσσώρευση κιλών.

Δεν ξέρω αν το προσέξατε, πάντα φταίει κάτι άλλο, ποτέ εγώ και η βουλημία μου και η αδυναμία μου να μην απλώνω το κουλό μου.

Ξεκίνησα 2 φορές να κάνω δίαιτα εδώ, αλλά τα παρατάω στη μέση. Δεν έχω κουράγιο πια, μου φαίνεται βουνό το να αρχίσω φτου κι από την αρχή. Και τώρα ο στόχος είναι τεράστιος, απλησίαστος. Δεν πάω να παίξω στον Εκατομμυριούχο καλύτερα, πιο εύκολο μου φαίνεται (ειδικά αν έχω τον καθηγητή-βήχα στο ακροατήριο).

Ή που θα πρέπει να συμφιλιωθώ με την ιδέα ή που θα πρέπει να βρω το μαγικό ραβδάκι που εν μία νυκτί θα με μεταμορφώσει. Κανείς με μαγικές ιδιότητες;

Η χρόνια ενασχόλησή μου με τις δίαιτες κατέληξε στα εξής συμπεράσματα: Μην κάνετε δίαιτα για λίγα κιλά. Μπαίνετε σε δρόμο χωρίς επιστροφή. Εξάλλου, τα πάντα είναι θέμα οπτικής γωνίας. Τα 65 κιλά φαίνονται πολλά όταν είσαι εκεί, απολύτως όμως φυσιολογικά όταν είσαι στα 95.

Αν ντε και καλά πρέπει να κάνετε δίαιτα, τότε έχετε υπ’όψιν σας ότι θα χρειαστείτε (παίζει λίστα τώρα):

• Αποφασιστικότητα. Αν σας εξαναγκάσουν σε δίαιτα άλλοι, τότε δεν έχετε ελπίδα. Βέβαια πράγματα. Όπως λέει και η διαφήμιση για τα patches νικοτίνης «will power needed».
• Υποστήριξη από το περιβάλλον σας. Κομμένα τα γαλακτομπούρεκα, πατέρα.
• Γκόμενος που να μην τρώει τον άμπακο και σας παρασύρει. Προσωπικά την πάτησα με το «δεύτερη πίτσα δώρο με παραλαβή από το κατάστημα» μιας και ο φίλος μου έμενε κοντά σε πιτσαρία. Εναλλακτικά, βρείτε γκόμενο που να μένει μακριά από τον πολιτισμό.
• Ιατρική παρακολούθηση. Μην ακούω βλακείες, οι δίαιτες των περιοδικών δουλεύουν μόνο σε παράλληλα σύμπαντα, όχι στο δικό μας. Άσε που πιο πολύ κακό κάνουν, παρά καλό. Επίσης, οι διαιτολόγοι ΔΕΝ είναι γιατροί, δεν γνωρίζουν και πολλά-πολλά. Απευθυνθείτε σε ενδοκρινολόγο, θα σας κάνει εξετάσεις και θα καθορίσει τι μπορείτε και τι δεν μπορείτε να φάτε.
• Οι επώνυμες δίαιτες μπορεί να κάνουν θαύματα στην Άνιστον, δεν σημαίνει όμως ότι ντε και καλά κάνουν για σας. Η δίαιτα του Άτκινς πχ δεν είχε καθόλου αποτέλεσμα σε μένα (το ομολογώ, το δοκίμασα κι αυτό).
• Ίσως χάπια. Αλλά όχι αυτά που είναι και καλά φυτικές ίνες και που φουσκώνουν μες στο στομάχι σας και σταματούν το αίσθημα της πείνας. Αυτά είναι παραμύθια της Χαλιμάς. Και μην δεχτείτε να πάρετε θυρορμόνη/θυροξίνη αν δεν έχετε αποδεδειγμένα πρόβλημα με τον θυρεοειδή σας (προφανώς έχετε πάει είτε σε Βόδι-λάιν είτε σε απατεώνα διαιτολόγο).
• Γυμναστήριο. Ο γρηγορότερος τρόπος να χάσετε πόντους, κιλά, λίπος, να αποκτήσετε μύες και μερικά τηλέφωνα παραπάνω από θαμώνες.
• Μάγειρα. Βολεύει πάρα πολύ να μαγειρεύει άλλος για σας. Αν μαγειρεύετε εσείς, ή που θα βαριέστε να μαγειρέψετε οπότε θα κάνετε επιδρομή στο ψυγείο ή που θα τσιμπολογάτε κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος. Όσο μαγείρευε η μάνα μου, είχα αποτέλεσμα. Τώρα που μαγειρεύω εγώ, 0 εις το πηλίκο. Άσε που μαγειρεύω και για φανατικό αντι-λαχανικοφάγο. Να μαγειρεύω 2 φαγητά τη μέρα; Για τρελή με περάσατε ή για άτομο με άπειρο χρόνο στη διάθεσή του;
• Λεφτά. Βασικά, οι δίαιτες κοστίζουν. Βάλτε γιατρό, γυμναστήριο, χάπια, τα διαιτητικά προϊόντα που για κάποιο λόγο έχουν διπλάσια τιμή από τα κανονικά, τα καλά κρέατα που είναι απλησίαστα, τα ρούχα που θα χρειαστεί να αγοράζετε όχι μόνο στο τέλος αλλά και κατά τη διάρκεια, μιας και τα παλιά σας θα είναι σαν σακιά πάνω σας, μιλάμε πια για μια μικρή περιουσία. Δεν είναι τυχαίο ότι η βιομηχανία αδυνατίσματος είναι από τις πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις παγκοσμίως.